Với chiến thắng này, ông Lee trở thành một trong những tổng thống Hàn Quốc quyền lực nhất những thập kỷ gần đây, do DP đang chiếm đa số ghế tại quốc hội. Giới quan sát cả trong và ngoài Hàn Quốc đang theo dõi xem tân Tổng thống sẽ sử dụng vị thế này thế nào để hàn gắn đất nước đang bị chia rẽ sâu sắc và hồi sinh nền kinh tế.

"Chính phủ của tôi sẽ là một chính phủ thực dụng, ủng hộ thị trường", Tổng thống Lee phát biểu sau khi nhậm chức tại quốc hội, nơi mà 6 tháng trước ông phải trèo rào để vào bỏ phiếu chặn lệnh thiết quân luật.

Về đối nội, Tổng thống Lee cho biết cải thiện tình trạng kinh tế của người dân là vấn đề cấp bách nhất. Phe bảo thủ thường mô tả ông là "Bernie Sanders Hàn Quốc", nhắc đến thượng nghị sĩ đảng Dân chủ của Mỹ, vì thường đưa ra các đề xuất cấp tiến, như thu nhập cơ bản phổ thông cho thanh niên.

Ông Lee chọn xa rời cam kết về phân phối lại thu nhập và tăng thuế với nhóm giàu có, những lời hứa mà các ứng viên DP thường đưa ra mỗi mùa bầu cử. Thay vào đó, ông tìm cách thu hút sự ủng hộ từ cử tri trung lưu bằng cách nhấn mạnh vào tăng trưởng kinh tế.

"Kinh tế Hàn Quốc đã tồi tệ đến mức chúng ta phải dành thêm ưu tiên cho tăng trưởng", ông Lee nói. "Nhưng điều đó không đồng nghĩa tôi không quan tâm đến phúc lợi và phân phối lại thu nhập".

Theo Trung tâm Chiến lược và Nghiên cứu Quốc tế (CSIS), ông Lee nhậm chức giữa lúc Hàn Quốc đang phải đối mặt những thách thức lớn nhất kể từ khi nước này chìm trong cuộc khủng hoảng thanh khoản năm 1997.

Trong hai cuộc khủng hoảng chính trị khi tổng thống bị luận tội năm 2004 và 2017, kinh tế Hàn Quốc phục hồi nhờ đà bùng nổ kinh tế ở Trung Quốc và làn sóng xuất khẩu bán dẫn. Ông Lee hiện không có những yếu tố như vậy, mà gặp nhiều bất lợi từ bối cảnh địa chính trị thế giới, như chiến sự Ukraine, Gaza, thuế quan từ Mỹ.

Tổng thống Lee cho biết sẽ không tìm cách trả đũa đối thủ và tìm cách hàn gắn chia rẽ, nhưng đảng PPP vẫn lo ngại kịch bản này. Ông Lee từng tuyên bố sẽ mở các cuộc điều tra để "truy tìm và trừng phạt" những ai trong chính phủ, quân đội có liên quan đến vụ áp thiết quân luật.

Ông Lee và các nghị sĩ thuộc đảng DP khả năng cao sẽ thông qua các dự luật để tăng kiểm soát với cơ quan công tố quốc gia. Trong thời kỳ nắm quyền, cựu tổng thống Yoon, người từng làm công tố viên, được cho là đã dùng các đồng minh trong ngành để gây áp lực lên đối thủ, bao gồm cả báo giới và chính trị gia như ông Lee.

Người ủng hộ ông Lee muốn tân Tổng thống thúc đẩy các dự luật đặc biệt ở quốc hội để điều tra những cáo buộc tham nhũng nhằm vào gia đình ông Yoon.

Về đối ngoại, ông Lee sẽ có khác biệt so với người tiền nhiệm. Trong nhiệm kỳ của mình, ông Yoon đã tỏ ra cứng rắn với Triều Tiên và Trung Quốc, cải thiện quan hệ với Nhật Bản bất chấp sự phản đối của công chúng. Ông còn đưa Seoul xích lại gần Washington hơn, khi cạnh tranh chiến lược giữa Mỹ và Trung Quốc gia tăng.

Trong khi đó, Tổng thống Lee cho rằng người tiền nhiệm Yoon đã "quá nhún nhường" với Nhật Bản và "quá thù địch" với Trung Quốc. Ông tuyên bố sẽ cố gắng hàn gắn quan hệ với Trung Quốc và Triều Tiên, trong khi vẫn duy trì liên minh quân sự mạnh mẽ với Mỹ, yếu tố ông mô tả là nền tảng ngoại giao của Hàn Quốc.

Theo tân Tổng thống, đối phó áp lực không ngừng từ người đồng cấp Mỹ Donald Trump là một trong những thách thức ngoại giao cấp bách nhất của ông. Ông Trump muốn Hàn Quốc chi trả nhiều hơn để Mỹ duy trì hiện diện quân sự ở nước này. Ông chủ Nhà Trắng cũng áp mức thuế cao với các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Hàn Quốc, như ôtô và thép.

"Tôi sẽ cúi mình nếu cần thiết và nếu đó là điều tôi phải làm vì người dân", ông nói. "Nhưng tôi cũng không phải người dễ bị bắt nạt. Hàn Quốc cũng có nhiều quân bài để tung ra khi đàm phán".

"Hợp tác với Mỹ và Nhật Bản là quan trọng, nhưng chúng ta không nên đặt tất cả trứng vào một giỏ", ông nói thêm.

Đảng DP không muốn vướng vào căng thẳng đang gia tăng giữa Mỹ và Trung Quốc. Phe bảo thủ chỉ trích ông Lee vì lập trường không rõ ràng, trong khi tân Tổng thống nói ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại của ông là lợi ích của quốc gia.

Ông Lee tự nhận là người trung dung và thực dụng trong đối ngoại, Jay Song, giáo sư tại Viện Hàn Quốc, Đại học Quốc gia Australia, nói với ABC, thêm rằng điều này cho thấy Tổng thống Hàn Quốc sẽ không chọn phe. "Ông ấy xích lại gần Mỹ vì lợi ích quốc gia và cũng sẽ làm tương tự với Trung Quốc, như trong vấn đề thương mại".

Ông Lee và DP từ lâu đã ủng hộ đối thoại với Triều Tiên là cách tốt nhất để tránh xung đột xảy ra trên bán đảo và hạ nhiệt căng thẳng liên quan chương trình hạt nhân của Bình Nhưỡng.

"Chiến thắng trong chiến tranh là điều quan trọng, chiến thắng mà không cần đến chiến tranh còn quan trọng hơn. Tốt nhất là tạo dựng hòa bình và khiến việc chiến đấu trở nên không cần thiết", theo ông Lee.

Một ngày sau khi ông Lee đắc cử, truyền thông nhà nước Triều Tiên đã lần đầu tiên đưa tin về tình hình chính trị Hàn Quốc, kể từ khi ông Yoon bị phế truất. Đây được kỳ vọng là dấu hiệu cho thấy quan hệ liên Triều sẽ có những dấu hiệu khởi sắc hơn khi ông Lee lên nắm quyền.

Theo Vnexpress